Độc đáo ẩm thực tết

Dịp tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer nấu món ăn có nguồn gốc tự nhiên, chế biến và sáng tạo nhiều món ăn khác nhau. Sự tinh tế trong kết hợp gia vị, khéo léo trong chế biến làm nên những món ăn đặc trưng như mắm bò hóc, canh xiêm lo, bún nước lèo, cốm dẹp, bánh thốt nốt.

Món ăn không thể thiếu trong ngày tết của đồng bào Khmer là bún nước lèo. Nếu được thưởng thức món bún nước lèo một lần khó ai có thể quên hương vị đặc trưng của món ăn này. Để chuẩn bị món bún nước lèo cần nhiều nguyên liệu như cá lóc, mắm bò hóc, ngải bún, củ nghệ. Nước lèo được nấu từ cá lóc và nước mắm bò hóc, nêm gia vị gồm ngải bún, sả; gia vị chính để làm cho món ăn đậm đà chính là mắm bò hóc.

Bún nước lèo là món ăn truyền thống không thể thiếu vào ngày tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer.

Theo kinh nghiệm của các bà, các chị, món bún bò hóc nếu không dùng cá lóc tươi thì không ngon. Bà Thị Thanh, ngụ xã Nam Thái Sơn (Hòn Đất) cho biết: “Món bún nước lèo ngon và đặc trưng bởi các nguyên liệu hòa cùng mắm bò hóc làm nên nước lèo có vị ngọt đậm đà. Chỉ nhìn màu sắc của tô bún đã vô cùng bắt mắt, màu xanh của rau, màu vàng của nghệ và bông điên điển, màu trắng của bún, cá, màu đỏ của ớt tạo nên tô bún nước lèo thơm ngon”.

Khi thưởng thức, vị ngon ngọt, chua cay đậm đà của nước lèo kết hợp vị thơm mát của các loại rau như bắp chuối, giá, bông súng… làm tăng vị ngon của tô bún nước lèo. Trên mâm cơm cúng ông bà của đồng bào Khmer dịp tết không thể thiếu tô bún nước lèo. Chị Thị Bé Nhành, ngụ xã Minh Hòa (Châu Thành) cho biết: “Tôi mong đến các ngày lễ lớn, nhất là ngày tết cổ truyền để được mẹ nấu món bún nước lèo thưởng thức. Hiện ngoài chợ có nhiều người bán món bún nước lèo nhưng tôi vẫn thích món bún nước lèo của mẹ nấu bởi món ăn này là ký ức tuổi thơ của tôi”.

Bánh bò thốt nốt là món ăn yêu thích của đồng bào Khmer và là món bánh không thể thiếu vào dịp tết Chôl Chnăm Thmây. Bánh làm từ các nguyên liệu chính như bột gạo, bột vỏ trái thốt nốt, đường thốt nốt, nước cốt dừa. Bánh bò thốt nốt màu vàng ươm, gói trong lá chuối xiêm, phía trên rắc dừa nạo, nhìn rất hấp dẫn. Để làm những chiếc bánh bò thốt nốt rất kỳ công.

Thơm ngon với mon bánh bò thốt nốt.

Bà Lý Thị Ngọc, ngụ xã Mỹ Hiệp Sơn (Hòn Đất) có hơn 10 năm làm bánh bò thốt nốt cho biết: “Từ khâu ủ bột lên men phải thường xuyên trông chừng vì nếu thời tiết quá khô thì bánh không xốp, nếu bột quá ướt, bánh không mềm. Bánh bò thốt nốt có màu vàng tự nhiên, thơm lừng mùi thốt nốt cùng vị ngọt béo của nước cốt dừa”. Khi thưởng thức bánh thốt nốt, chúng ta cảm nhận sự xôm xốp của bánh, ngọt béo của đường, dừa hòa mùi thơm đặc trưng của đường thốt nốt xông lên tận mũi, không lẫn vào đâu được.

 Xiêm lo là món canh tiêu biểu trong văn hóa ẩm thực của đồng bào Khmer. Nấu món canh này, đồng bào Khmer dùng thịt, cá tươi và rau ngổ hoặc trái đu đủ non và được nêm bằng mắm bò hóc. Canh xiêm lo còn được nấu với nhiều loại rau như bồ ngót, bình bát dây, bông điên điển, đọt bí, đọt bầu cùng măng, mướp, khoai môn, khoai lang, bầu, bí đao, rau đắng... Ngoài ra, đồng bào Khmer còn có một số món ăn độc đáo, mỗi món ăn mang hương vị đặc trưng riêng, thể hiện sự phong phú, khéo léo của đồng bào Khmer.

Bài và ảnh: ĐĂNG VƯƠNG