Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng

Với trẻ em, mạng internet là một trong những kênh cung cấp kiến thức, giải trí. Tuy nhiên, nếu không được hướng dẫn, kiểm soát tốt thì không gian mạng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro đối với trẻ em như tiếp cận thông tin giả; lộ thông tin cá nhân; bị dụ dỗ, lôi kéo truy cập vào trang web có thông tin xấu, độc hoặc nội dung lừa đảo... Do vậy, việc bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng là trách nhiệm của toàn xã hội, cần thiết trong giai đoạn hiện nay. 

Theo số liệu từ Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, số lượng vụ việc về tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng ngày càng nhiều, mỗi năm có khoảng 1.500 vụ việc liên quan đến trẻ em.

Năm 2018, Luật An ninh mạng được ban hành, quy định một số nội dung về bảo vệ trẻ em trên không gian mạng; trong đó nêu rõ trẻ em có quyền được bảo vệ, tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động xã hội, vui chơi, giải trí, giữ bí mật cá nhân, đời sống riêng tư và các quyền khác khi tham gia không gian mạng.

Em Nguyễn Quỳnh Anh - học sinh lớp 8/2 Trường Trung học cơ sở Dương Đông 1, TP. Phú Quốc (Kiên Giang) đặt câu hỏi về việc làm thế nào giúp trẻ em được bảo vệ trên môi trường mạng tại diễn đàn trẻ em tỉnh Kiên Giang năm 2023.

Phát biểu tại diễn đàn trẻ em tỉnh Kiên Giang năm 2023, Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Kiên Giang Nguyễn Xuân Kiệm thông tin về các giải pháp thực thi các nhiệm vụ phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, góp phần nâng cao nhận thức xã hội, tạo lập môi trường mạng an toàn, lành mạnh cho trẻ em được triển khai thực hiện thời gian qua.

Thực hiện công tác phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, ngành thông tin và truyền thông xác định hoạt động truyền thông và việc truyền tải kỹ năng số cơ bản đến các bạn trẻ là điều cốt lõi trong công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; thường xuyên rà soát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn trường hợp đăng tải hình ảnh, video có nội dung xâm hại hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ em.

Ngày 18-6-2021, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, trong đó có quy định về việc vận động người thân trong gia đình, bạn bè, người xung quanh tham gia giáo dục, bảo vệ trẻ em, trẻ em vị thành niên sử dụng mạng xã hội an toàn, lành mạnh.

Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Kiên Giang Nguyễn Xuân Kiệm (đứng) thông tin về giải pháp thực thi nhiệm vụ phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng tại diễn đàn trẻ em tỉnh Kiên Giang năm 2023.

Để góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, tổ chức chính trị - xã hội và người dân trong việc bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng. Ngày 28-6-2022, UBND tỉnh Kiên Giang ban hành Kế hoạch số 149/KH-UBND về việc triển khai chương trình bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025.

Kế hoạch đề ra mục tiêu bảo vệ thông tin đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi trẻ em tiếp cận thông tin, tham gia hoạt động trên môi trường mạng; ngăn chặn, xử lý hành vi lợi dụng môi trường mạng thực hiện các hành vi bị nghiêm cấm đối với trẻ em dưới mọi hình thức theo quy định của pháp luật. Trang bị kiến thức, kỹ năng số cho trẻ em theo từng độ tuổi để tự bảo vệ, biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng gồm sử dụng mạng lành mạnh, an toàn; tự bảo vệ khi tham gia tương tác trên môi trường mạng; cách nhận diện, thông báo, tố giác hành vi, vụ việc xâm hại trẻ em trên môi trường mạng.

Cùng với đó, UBND tỉnh Kiên Giang quan tâm truyền thông đến toàn xã hội, tập trung vào cha mẹ, giáo viên, người chăm sóc về kiến thức, kỹ năng hỗ trợ, định hướng trẻ em tương tác an toàn, lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

UBND tỉnh Kiên Giang đề ra giải pháp chủ động phòng ngừa, phát hiện hành vi xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; đảm bảo các điều kiện cần thiết để trẻ em được tham gia an toàn, lành mạnh trên môi trường mạng, có các giải pháp hỗ trợ phù hợp để trẻ em phục hồi khi chịu tác động tiêu cực từ môi trường mạng. Tuyên truyền hệ sinh thái các sản phẩm, ứng dụng của Việt Nam trên môi trường mạng đáp ứng nhu cầu học tập, giải trí của trẻ em trên môi trường mạng.

Một trong những nhóm giải pháp quan trọng trong bảo vệ trẻ em trên không gian mạng là nâng cao nhận thức, tăng cường vai trò, trách nhiệm các bên liên quan, nhất là gia đình. Phụ huynh chủ động cập nhật kiến thức, hướng dẫn con em kỹ năng sử dụng thiết bị thông minh, tham gia mạng xã hội an toàn.

Trường học thường xuyên tổ chức hoạt động giáo dục, trang bị kiến thức, kỹ năng cho học sinh khi tham gia không gian mạng. Chính quyền, ngành chức năng tích cực vào cuộc, giám sát, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm liên quan đến không gian mạng.

Bài và ảnh: CẨM TÚ