Ứng dụng công nghệ trồng hồ tiêu ở Hà Tiên

Hồ tiêu là cây trồng truyền thống của TP. Hà Tiên và hiện vẫn là cây trồng thế mạnh  với sản lượng bình quân 150 tấn/năm. Xã Thuận Yên là địa phương phát triển nghề trồng hồ tiêu mạnh nhất của TP. Hà Tiên. Ông Ong Vĩnh Kim, ngụ ấp Hòa Phầu là một trong những hộ trồng tiêu lâu năm tại xã Thuận Yên. Trong vườn tiêu của ông Kim, những trụ hồ tiêu trồng trên từng khoảnh đất theo từng bậc được kè đá cao khoảng 1-1,5m.

Nói về việc phát triển vườn hồ tiêu của gia đình, ông Kim cho biết: “Trồng hồ tiêu là nghề gia truyền không chỉ của riêng gia đình tôi mà còn của nhiều hộ khác ở Thuận Yên. Năm 1984, gia đình tôi cải tạo khu đất và trồng mới hồ tiêu, đến năm 1987 cho thu hoạch và phát triển đến nay”.

Theo ông Kim, cây hồ tiêu phù hợp khí hậu và thổ nhưỡng của vùng đất Hà Tiên, nhất là trên núi với đặc điểm đất sỏi như ở Thuận Yên, loại đất ít giữ nước. Nhiều cây hồ tiêu ở xã Thuận Yên có tuổi đời từ 50-70 năm. Hồ tiêu thường được thu hoạch sau tết nguyên đán, sau đó người trồng chỉ cần làm lại vườn, vun xới cho đất tơi xốp rồi bón phân trước khi đón những cơn mưa đầu mùa vào khoảng tháng 3, tháng 4 là công việc chăm sóc tiêu gần như hoàn tất.

Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thời tiết bất thường, vài năm trước, nông dân trồng hồ tiêu ở Hà Tiên gặp khó trong canh tác. Sản lượng tiêu hàng năm bấp bênh, thiếu ổn định. Trước thực tế này, từ năm 2016, Phòng Kinh tế TP. Hà Tiên phối hợp Trạm Khuyến nông và Ủy ban nhân dân xã Thuận Yên xây dựng kế hoạch, triển khai mô hình ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt cho các hộ nông dân trồng hồ tiêu.

Anh Ong Quốc Thanh (con ông Ong Vĩnh Kim), ngụ ấp Hòa Phầu, xã Thuận Yên, TP. Hà Tiên chăm sóc vườn tiêu của gia đình.

Đồng chí Lý Thái Hưng - Thành ủy viên, Trưởng Phòng Kinh tế TP. Hà Tiên cho biết: “Mô hình ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt cho hồ tiêu trồng trên núi đạt hiệu quả cao. Hàng năm, sản lượng hồ tiêu Hà Tiên duy trì ổn định ở mức 150 tấn cung ứng ra thị trường. Phòng Kinh tế thành phố phối hợp hộ nông dân xây dựng nhãn hiệu tập thể - thương hiệu hồ tiêu Hà Tiên từ năm 2017 với trên 50 hộ tham gia. Hồ tiêu Hà Tiên hiện cung ứng sản phẩm qua các siêu thị trên địa bàn TP. Hà Tiên, TP. Rạch Giá, bước đầu đảm bảo đầu ra cho các hộ nông dân, mang lại thu nhập cao”.

Cũng là một trong những người áp dụng mô hình tưới nước nhỏ giọt đầu tiên, ông Ong Vĩnh Kim cho biết: “Thông thường, gia đình thu 1,2-1,3kg tiêu/trụ. Sau khi áp dụng mô hình tưới nước nhỏ giọt, sản lượng hồ tiêu tăng lên bình quân 1,7-2kg/trụ. Với 1.400 trụ trồng hồ tiêu, mỗi năm gia đình thu khoảng 3-4 tấn hồ tiêu, lợi nhuận bình quân 150-200 triệu đồng/năm”.

Gia đình anh Ngô Hoàng Dũ, ngụ ấp Xoa Ảo, xã Thuận Yên tận dụng lợi thế nguồn nguyên liệu có sẵn đã đăng ký sở hữu thương hiệu tiêu Hoàng Dũ, chủ động phân phối ra thị trường. Sản phẩm hồ tiêu Hoàng Dũ hiện có 4 loại: Tiêu chín, tiêu đen, tiêu sọ, tiêu xay với giá từ 70.000-120.000 đồng/500g. Anh Dũ cho biết gia đình anh có ba đời trồng hồ tiêu và hiện có hơn 1.000 trụ.

Ngoài nguồn hồ tiêu của gia đình, cơ sở tiêu Hoàng Dũ thu mua của hộ gia đình trong vùng để sản xuất sản phẩm hồ tiêu sạch với quy trình khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. “Hồ tiêu Hà Tiên hạt nhỏ so hồ tiêu trồng ở các vùng khác nhưng do điều kiện canh tác trên núi cao, khí hậu phù hợp nên hồ tiêu Hà Tiên có hương vị đặc biệt, thơm, cay nồng đặc trưng”, anh Dũ nói.

Tuy nhiên, theo anh Ngô Hoàng Dũ, hồ tiêu Hà Tiên tuy đã đăng ký thương hiệu nhưng bước đầu gặp khó trong quảng bá, giới thiệu sản phẩm. Với những ưu thế riêng biệt, ông Kim, anh Dũ cũng như nhiều hộ nông dân trồng hồ tiêu khác mong sản phẩm hồ tiêu Hà Tiên được quảng bá để nhiều người tiêu dùng biết đến, mở rộng thị trường, giúp nông dân trồng hồ tiêu cải thiện đời sống và phát triển nghề bền vững.

Bài và ảnh: HUỲNH LÀI