Phát triển bền vững nghề nuôi cá lồng bè

Để nghề nuôi cá lồng bè phát triển bền vững, Kiên Giang triển khai nhiều giải pháp, trong đó khuyến khích người dân chuyển từ nuôi lồng cây truyền thống sang nuôi bằng lồng nhựa HDPE đạt hiệu quả kinh tế hơn.

LỢI NHUẬN CAO

Là hộ nuôi cá lồng bè lớn nhất ở xã Hòn Tre, huyện Kiên Hải (Kiên Giang), ông Nguyễn Thành Công cho biết mỗi năm gia đình ông thả nuôi 40 lồng bè với nhiều loại cá như cá bớp, mú trân châu, chim vây vàng, cam, hồng mỹ, chẽm. Trung bình mỗi năm, hộ ông Công xuất bán từ 35-40 tấn cá các loại, lợi nhuận 700 triệu đồng đến 1 tỷ đồng.

Theo ông Công, từ đầu năm 2023 đến nay, môi trường nước không có nhiều biến động, nuôi cá khá thuận lợi, gia đình đã xuất bán một số lồng cá, lợi nhuận từ 30% so với tổng chi phí đầu tư.

“Gia đình tôi được hỗ trợ nuôi thử bằng lồng HDPE thấy hiệu quả hơn lồng cây truyền thống, bởi lồng này bồng bềnh theo sóng biển, độ bền lâu hơn, có thể nuôi ngoài khơi, cá cũng mau lớn hơn. Tuy nhiên, tiền đầu tư lồng HDPE đến hàng trăm triệu đồng nên tôi rất mong Nhà nước có chính sách hỗ trợ khoản vay vốn lãi suất thấp để đầu tư lồng nhựa, giúp phát triển nghề nuôi bền vững hơn”, ông Công nói. 

Bà Tô Diễm Thúy - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp xã Hòn Tre cho biết, nghề nuôi cá lồng bè ở xã đảo này có trên 15 năm nay, hiện có 43 hộ nuôi với khoảng 300 lồng cá. Hầu hết người nuôi đều thu lợi nhuận khá cao, trung bình từ 25-30% so chi phí đầu tư. Riêng gia đình bà Thúy bắt đầu nuôi cá lồng bè từ năm 2018 với số lượng thả từ 6 lồng nuôi và phát triển dần đến nay 20 lồng cá các loài.

“Tôi mong có chính sách ưu đãi như trả góp hoặc vay lãi suất thấp, giúp người dân có thể đầu tư lồng HDPE để nuôi cá ngoài khơi đạt hiệu quả kinh tế hơn. Cùng với đó, bao tiêu đầu ra với mức giá hợp lý để người nuôi cá yên tâm”, bà Thúy kiến nghị. 

Ngư dân Nguyễn Thành Công, ngụ xã Hòn Tre, huyện Kiên Hải (Kiên Giang) cho cá ăn.

Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiên Hải, khu vực nuôi cá lồng bè của huyện ở 4 xã Hòn Tre, Lại Sơn, An Sơn và Nam Du. Người dân chủ yếu nuôi các loại cá mú, bớp, hồng mỹ, chim vây vàng… Qua nhiều năm thấy nghề nuôi biển mang lại hiệu quả kinh tế, nhất là các loài cá mú, bớp, chim vây vàng có giá khá cao nên nhiều hộ dân đã mở rộng sản xuất và thả nuôi cá với số lượng lớn hơn trước.

Kiên Hải đặt mục tiêu thả nuôi 1.200 lồng bè cá trong năm 2023, sản lượng thu hoạch 1.250 tấn cá. Từ đầu năm 2023 đến nay, huyện phát triển hơn 1.170 lồng bè, sản lượng cá thu hoạch trên 650 tấn.

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI 

Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Kiên Hải Đặng Tùng Long cho rằng, huyện có lợi thế vùng biển, đảo kín gió và nguồn thức ăn sẵn có từ nghề khai thác hải sản, thuận lợi cho việc nuôi cá lồng bè. Để nghề nuôi cá này phát triển bền vững, bên cạnh các giải pháp chuyên môn, vấn đề cần quan tâm là khuyến khích, tạo điều kiện cho người dân chuyển từ nuôi lồng cây truyền thống sang nuôi bằng lồng HDPE.

“Ngành xác định nuôi biển bằng lồng HDPE đạt hiệu quả hơn so với lồng truyền thống. Phòng tuyên truyền, vận động nông dân chuyển đổi, tuy nhiên kinh phí đầu tư nuôi cá bằng lồng nhựa HDPE khá cao nên chưa được nhiều người áp dụng. Huyện kêu gọi những công ty, doanh nghiệp sản xuất lồng HDPE có cơ chế trả góp cho nông dân có thể đầu tư nhằm góp phần phát triển nghề nuôi biển”, đồng chí Đặng Tùng Long cho biết. 

Năm 2023, Kiên Giang đặt mục tiêu nuôi cá lồng bè trên biển với 4.000 lồng, sản lượng 4.100 tấn. Đến nay, tỉnh thả nuôi 3.600 lồng, đạt 90% kế hoạch năm 2023, sản lượng thu hoạch gần 3.000 tấn, còn lại các lồng bè sắp thu hoạch. Các hộ nuôi cá lồng bè tập trung tại các khu vực ven biển, ven đảo thuộc hai huyện Kiên Hải, Kiên Lương và hai thành phố Phú Quốc, Hà Tiên. 

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang, tỉnh đã và đang khẩn trương xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch phát triển nuôi biển giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, tỉnh ưu tiên bố trí, sắp xếp nghề nuôi biển như cá lồng bè, nhuyễn thể, đối tượng thủy sản khác theo hướng tập trung, liên kết sản xuất bền vững, gắn với công tác giao khu vực biển, cấp mã số nhận diện cơ sở nuôi lồng bè trên biển theo quy định.

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Kiên Giang Nguyễn Văn Hiển cho biết, một số nhiệm vụ, giải pháp phát triển nghề nuôi cá lồng bè được tỉnh quan tâm như tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ vùng nuôi gắn với quan trắc môi trường nước và nâng cao năng lực chẩn đoán, cảnh báo dịch bệnh trên thủy sản; tổ chức tập huấn, hướng dẫn người nuôi phòng, trị bệnh trên đàn cá nuôi, các biện pháp xử lý khi dịch bệnh xuất hiện, khống chế không để lây lan ra diện rộng.

Kiên Giang triển khai hiệu quả việc ứng dụng công nghệ hiện đại trong nuôi biển năm 2023 và xây dựng kế hoạch triển khai các mô hình khuyến nông thúc đẩy nuôi biển từ nay đến năm 2030. Tỉnh ưu tiên mô hình ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật về vật liệu mới như kết cấu lồng nuôi bằng nhựa HDPE, lồng lưới chịu lực, sử dụng thiết bị, máy móc phụ trợ, chiếu sáng trên bè bằng năng lượng mặt trời...

Địa phương cũng khuyến khích triển khai nhân rộng phát triển liên kết chuỗi sản xuất, nuôi các đối tượng có giá trị kinh tế cao, nuôi cá lồng bè sử dụng thức ăn công nghiệp thay thế thức ăn cá tạp; khuyến cáo hộ nuôi cá đầu tư lồng nuôi bằng vật liệu HDPE thay thế lồng gỗ truyền thống…

Cùng với đó, Kiên Giang đẩy mạnh kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nuôi cá lồng bè như đầu tư lồng nuôi, cung ứng con giống đến bao tiêu sản phẩm, sản xuất, chế biến, xuất khẩu các mặt hàng từ nguồn nguyên liệu cá lồng bè được nuôi ở tỉnh…

Bài và ảnh: VĂN SĨ