Nên khám sức khỏe trước khi kết hôn

Theo các bác sĩ, khám sức khỏe trước khi kết hôn rất quan trọng. Nếu khám sớm từ 3-6 tháng trước khi cưới, các cặp vợ chồng có thể được phát hiện và điều trị sớm bệnh (nếu có).

Tuy nhiên, việc làm này chưa được chú trọng. Nhiều bạn trẻ nghĩ bản thân khỏe mạnh nên chủ quan không đi khám sức khỏe trước khi kết hôn hoặc có trường hợp dù biết lợi ích của việc khám sức khỏe trước khi kết hôn nhưng do bận việc nên không khám.

Đến khi vợ chồng tan vỡ vì không có con hoặc sinh ra con dị tật, các cặp đôi mới nhận ra mình đã bỏ qua cơ hội quan trọng. 

Quá trình truyền thông tại cộng đồng, tôi chứng kiến nhiều trường hợp thương tâm, xin nêu ra như sau: Trường hợp thứ nhất, dự định kết hôn vào đầu năm 2022, anh N.V.H (26 tuổi), ngụ huyện U Minh Thượng (Kiên Giang) được tôi tư vấn đi khám sức khỏe trước khi cưới. Anh chỉ định đi khám cho yên tâm nhưng kết luận của bác sĩ khiến anh chết lặng. Bác sĩ cho biết anh H bị vô sinh do suy sinh dục tiên phát.

Nguyên nhân do hồi nhỏ anh H bị bệnh quai bị và biến chứng viêm tinh hoàn dẫn đến giảm kích thước tinh hoàn, gây xơ hóa các ống sinh tinh nên anh không có tinh trùng. Các bác sĩ đang điều trị chuyên sâu với hy vọng giúp anh H có cơ hội làm cha.

Trường hợp thứ hai: Một năm trước, Minh và Hương, ngụ huyện Vĩnh Thuận (Kiên Giang) yêu nhau và quyết định làm đám cưới. Trước khi cưới, cả hai cũng nghe nói đến việc khám sức khỏe trước khi kết hôn để phát hiện các yếu tố nguy cơ đến sinh sản và thai nhi nhưng hai bạn không đi khám.

Hơn một năm sau, Hương sinh con gái đầu lòng. Tuy nhiên, dù 9 tháng, con gái của Minh và Hương chỉ nặng gần 5kg lại hay quấy khóc. Mượn tiền anh em đưa con đi khám bệnh, vợ chồng Hương mới biết con bị bệnh tan máu bẩm sinh.

Khi ấy, bác sĩ yêu cầu vợ chồng Hương xét nghiệm sàng lọc thì biết cả hai vợ chồng đều mang gene bệnh và di truyền sang con. Nhìn con còi cọc, hàng tháng phải đi TP. Hồ Chí Minh truyền máu, thải sắt để duy trì sự sống, đôi vợ chồng trẻ mới ân hận.

Bác sĩ Trung tâm Y tế huyện U Minh Thượng tuyên truyền về giáo dục sức khỏe và giới tính cho học sinh Trường Trung học cơ sở Minh Thuận 2, xã Minh Thuận, huyện U Minh Thượng.

Theo các chuyên gia, ở các nước phát triển, khám sức khỏe trước hôn nhân là việc làm bắt buộc vì nó mang lại lợi ích lớn không chỉ về sức khỏe sinh sản nói riêng mà còn về thể chất, tinh thần cho cuộc sống hôn nhân của các cặp vợ chồng.

Khám sức khỏe trước hôn nhân, các cặp đôi được tư vấn để bắt đầu cuộc sống tình dục lành mạnh, an toàn; đồng thời tránh gặp rắc rối trong đời sống tình dục, bệnh tật liên quan đến cơ quan sinh sản. Bên cạnh đó, có thể phát hiện và điều trị sớm một số bệnh ảnh hưởng đến vấn đề tình dục, mang thai, sinh đẻ.

Khám sức khỏe trước hôn nhân như thế nào? Khám sức khỏe trước khi kết hôn gồm khám sức khỏe tổng thể và khám sức khỏe sinh sản. Khám sức khỏe tổng thể phát hiện bệnh có nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe của mình và bạn đời để có kế hoạch điều trị sớm như viêm gan B, HIV hay các bệnh di truyền, bệnh tim, bệnh về đường sinh dục.

Khi khám sức khỏe trước hôn nhân, bác sĩ sẽ thực hiện các bước kiểm tra sức khỏe gồm kiểm tra sức khỏe chung như mạch huyết áp, cân nặng, chiều cao, thị lực, các xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm bụng. Khám bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như lậu, giang mai, hạ cam mềm, viêm gan siêu vi B, sùi mào gà, nấm.

Xem xét tiền sử bệnh của cả vợ và chồng như đã mắc các bệnh nào trước đây, có phẫu thuật nào, tim mạch, mắc bệnh truyền nhiễm, môi trường làm việc có tiếp xúc chất độc hại, các tai nạn, thương tích. Các bác sĩ còn tìm hiểu đến bệnh sử gia đình, bệnh về rối loạn tâm thần như người thân trong gia đình mắc bệnh gì...

Công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình đang phải tiếp tục chặng đường dài nhiều gian nan, thử thách phía trước. Vấn đề được đặc biệt chú trọng để nâng cao chất lượng dân số là việc các bạn trẻ chưa có thói quen đi khám sức khỏe trước hôn nhân.

Đây là hoạt động mang ý nghĩa nhân văn cao cần được duy trì và mở rộng nhằm giảm thiểu bệnh tật ở trẻ sơ sinh, góp phần xây dựng thế hệ tương lai khỏe mạnh, gia đình hạnh phúc bền vững, góp phần nâng cao chất lượng giống nòi.

Bài và ảnh: THANH DŨNG