Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân phải ghi rõ mục đích sử dụng

Theo quy định tại Điều 12, Thông tư số 04/2020/TT-BTP, ngày 28-5-2020 của Bộ Tư pháp (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 16-7-2020 và thay thế Thông tư số 15/2015/TT-BTP), giấy xác nhận tình trạng hôn nhân có giá trị đến thời điểm thay đổi tình trạng hôn nhân hoặc 6 tháng kể từ ngày cấp, tùy theo thời điểm nào đến trước.

Nếu yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để sử dụng vào mục đích kết hôn thì cơ quan đăng ký hộ tịch chỉ cấp một bản cho người yêu cầu. Trong giấy xác nhận tình trạng hôn nhân phải ghi rõ họ tên, năm sinh, quốc tịch, giấy tờ tùy thân của người dự định kết hôn, nơi dự định đăng ký kết hôn.

Việc cấp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để kết hôn được giải quyết khi một cá nhân nào đó có yêu cầu, kèm theo giấy xác nhận tình trạng hôn nhân cấp trước đây, nếu không nộp lại phải trình bày rõ lý do. Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký hộ tịch có văn bản trao đổi với nơi mà người yêu cầu cấp lại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân dự định đăng ký kết hôn trước đây để xác minh.

Trường hợp không xác minh được, hoặc không nhận được kết quả xác minh thì cơ quan đăng ký hộ tịch cho phép người yêu cầu lập văn bản cam đoan về tình trạng hôn nhân, giải thích rõ về trách nhiệm, hệ quả pháp lý của việc cam đoan không đúng sự thật.

Cũng yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân nhưng để sử dụng mục đích khác, không phải để đăng ký kết hôn thì người yêu cầu không phải đáp ứng điều kiện kết hôn; trong giấy xác nhận tình trạng hôn nhân phải ghi rõ mục đích sử dụng, không có giá trị sử dụng để đăng ký kết hôn. Số lượng giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được cấp theo yêu cầu.

Về thẩm quyền cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, Điều 21, Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú của công dân Việt Nam thực hiện việc cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

Trường hợp công dân Việt Nam không có nơi thường trú, nhưng có đăng ký tạm trú theo quy định của pháp luật về cư trú thì Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi người đó đăng ký tạm trú cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân. Riêng công dân nước ngoài và người không quốc tịch cư trú tại Việt Nam, nếu có yêu cầu thì Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi thường trú hoặc tạm trú của những người này cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.

Người yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được ủy quyền cho người khác thực hiện. Việc ủy quyền phải lập thành văn bản, được chứng thực theo quy định của pháp luật. Trường hợp người được ủy quyền là ông, bà, cha, mẹ, con, vợ, chồng, anh, chị, em ruột của người ủy quyền thì văn bản ủy quyền không phải chứng thực nhưng phải có giấy tờ để chứng minh mối quan hệ này.

Người yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, phải nộp tờ khai (theo mẫu); nếu đã ly hôn thì nộp kèm bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án về việc ly hôn; nếu vợ, chồng đã chết thì nộp kèm bản sao giấy chứng tử của người đó; giấy xác nhận tình trạng hôn nhân đã cấp trước đó nếu hết hạn hoặc muốn xin cho mục đích khác (nếu có).

Trách nhiệm chứng minh tình trạng hôn nhân của người từng đăng ký thường trú tại nhiều nơi khác nhau, trước tiên thuộc về người đó. Nếu vì một lý do khó khăn nào đó mà không chứng minh được thì công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó từng đăng ký thường trú tiến hành kiểm tra, xác minh về tình trạng hôn nhân. Cơ quan thẩm quyền sẽ kiểm tra, xác minh tình trạng hôn nhân của người có yêu cầu và sẽ cấp giấy xác nhận cho người đó trong thời gian 3 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.

BÙI ĐỨC ĐỘ

(Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Kiên Giang)