Đưa liệt sĩ về với gia đình

Vừa qua, tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Kiên Giang, Ủy ban nhân dân tỉnh phối hợp Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Ban Liên lạc Cựu chiến binh Trung đoàn 20 (Quân khu 9) tổ chức lễ công bố và trao kết quả giám định ADN xác định danh tính 27 hài cốt liệt sĩ của Trung đoàn 20 hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

TÌM KIẾM ĐỒNG ĐỘI

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Kiên Giang là vùng căn cứ cách mạng, có nhiều đơn vị bộ đội chủ lực tham gia chiến đấu và hy sinh, trong đó có Trung đoàn 20 (Quân khu 9). Trung đoàn 20 được thành lập năm 1965 tại huyện Hương Khê (Hà Tĩnh).

Năm 1972, Trung đoàn 20 về chiến đấu tại địa bàn huyện Giồng Riềng, Gò Quao, Rạch Giá. Đây là địa bàn quan trọng, vùng trọng điểm của Mỹ ngụy thực hiện mục tiêu càn quét, đánh phá cơ sở cách mạng. Quá trình chiến đấu gian khổ có biết bao tấm gương chiến sĩ anh dũng hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, vì hòa bình cho nhân dân.

Thời gian qua dù cấp ủy, chính quyền Kiên Giang có nhiều quan tâm, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ gặp nhiều khó khăn, nhiều phần mộ liệt sĩ chưa xác định được danh tính.

Ông Vương Xuân Hòa - Trưởng Ban Liên lạc Cựu chiến binh Trung đoàn 20 khu vực Hà Nội chia sẻ: “Nghĩ đến đồng đội đã anh dũng hy sinh, chúng tôi càng thương các bà, các mẹ, thân nhân của đồng đội vì mong muốn tìm được người thân và đưa người thân về an táng tại quê hương. Từ đó, chúng tôi quyết tâm tìm kiếm hài cốt liệt sĩ để đưa các anh về với thân nhân, về yên nghỉ trên quê hương của mình”.

Trên cơ sở đề nghị của Ban Liên lạc Cựu chiến binh Trung đoàn 20, từ ngày 18-7 đến 20-7-2016, Cục Người có công phối hợp Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Kiên Giang và Viện Pháp y Quân đội lấy 117 mẫu hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin được quy tập từ nghĩa trang ấp Sáu Kim, xã Vĩnh Hòa Hưng Bắc (Gò Quao) hiện đang an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Kiên Giang và lấy mẫu 74 thân nhân liệt sĩ để so sánh, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ.

Ngày 14-8-2020, Viện Pháp y Quân đội có kết luận giám định ADN hài cốt liệt sĩ xác định 27 mẫu hài cốt có quan hệ huyết thống theo dòng mẹ với 27 mẫu thân nhân liệt sĩ. 27 hài cốt liệt sĩ đó là các liệt sĩ ở TP. Hải Phòng và các tỉnh Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Hà Nam, Lạng Sơn, Hải Dương, Bắc Ninh, Hòa Bình, Nghệ An, Phú Thọ.

“GẶP LẠI” NGƯỜI THÂN

Bà Lê Thị Sạy (99 tuổi), ngụ tỉnh Thanh Hóa là mẹ ruột liệt sĩ Đào Văn Hợp không nói được lời nào, bà ngồi khóc bên mộ phần của con tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Kiên Giang. Ông Minh Văn Đường - thương binh 3/4, ngụ tỉnh Ninh Bình cũng rưng rưng dòng lệ bên mộ em trai mình là liệt sĩ Minh Văn Huyền. Ông Đường chia sẻ: “47 năm nay đi tìm mộ em tôi và nay tìm gặp, tôi vô cùng xúc động”.

Ông Minh Văn Đường (bìa trái) - thương binh 3/4, ngụ tỉnh Ninh Bình bên mộ em trai là liệt sĩ Minh Văn Huyền tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh.

Chị Cao Thị Bình (Thanh Hóa) - con gái liệt sĩ Cao Văn Ba khóc nức nở và nấc lên tiếng gọi “Bố ơi, bố ơi” khi được trao kết quả giám định xác định danh tính liệt sĩ Cao Văn Ba khiến không khí buổi lễ ngưng đọng trong niềm xúc động.

Năm 1973, liệt sĩ Cao Văn Ba từ biệt gia đình vào miền Nam kháng chiến khi người con duy nhất của ông là chị Cao Thị Bình mới 6 tháng tuổi. Lần ấy, ông đi mãi không về. 47 năm qua, chị Bình lớn lên không biết mặt bố, mẹ chị đã qua đời, chị càng day dứt nỗi niềm tìm hài cốt của cha.

Nhận được kết quả giám định ADN xác định được phần mộ cha ruột, chị Bình khóc không biết bao nhiêu lần. Niềm nhớ mong người cha anh dũng hy sinh nay chỉ còn là phần mộ cũng khiến chị cảm thấy ấm lòng.

Liệt sĩ Cao Văn Ba hy sinh ngày 18-3-1975. Ông Cao Văn Năm, (Thanh Hóa) - em ruột liệt sĩ Cao Văn Ba cho biết cha mẹ ông có 4 người con thì 3 người là liệt sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Cha ông mất trước, năm 2002, mẹ ông qua đời khi mà cả 3 người con liệt sĩ vẫn chưa tìm được mộ phần. Trước khi lâm chung, mẹ ông dặn phải cố gắng tìm cả 3 anh đưa về quê hương để cha mẹ được an lòng.

Đồng chí Lâm Minh Thành - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang cho rằng kết quả xác định danh tính liệt sĩ tuy chưa nhiều nhưng mang ý nghĩa lớn. Đó là trách nhiệm của thế hệ hôm nay đối với các liệt sĩ, đáp ứng phần nào lòng mong đợi, kỳ vọng của thân nhân liệt sĩ. Thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Kiên Giang quyết tâm thực hiện hiệu quả đề án về xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin; đẩy mạnh giải pháp tìm kiếm hài cốt liệt sĩ hy sinh trong chiến tranh.

Bài và ảnh: THU OANH