Lễ hội Nghinh Ông - nét đẹp văn hóa biển

Lăng Ông Nam Hải Đại tướng quân (gọi lăng Ông Nam Hải) tọa lạc ấp Thiên Tuế, xã Lại Sơn, huyện Kiên Hải trải qua nhiều tên gọi khác nhau. Năm 1900, lăng Ông Nam Hải được thành lập với tên gọi là đình tại ấp Bãi Giếng, ban đầu chỉ là ngôi đình nhỏ bằng cây lá, sau đó được dời lên mũi Hà Bá. Đến năm 1940, đình được xây dựng lại gọi là dinh Ông Nam Hải.

Năm 2003, dinh được trùng tu để phục vụ việc thờ tự. Sau này dinh được gọi là lăng Ông Nam Hải. Lăng Ông Nam Hải là nơi bảo quản nhiều bộ xương cá ông. Trong tâm thức của ngư dân vùng biển Kiên Giang, cá ông là sinh vật hiền lành, thân thiện hay giúp người đi biển vượt qua sóng to, gió lớn. 

Thực hiện nghi thức truyền thống tại lễ hội Nghinh Ông năm 2022.

Ở Kiên Giang có nhiều nơi thờ Nam Hải Đại tướng quân và hàng năm duy trì đều đặn việc tổ chức cúng tế như TP. Rạch Giá, TP. Phú Quốc, TP. Hà Tiên; các huyện Kiên Lương, Châu Thành và Kiên Hải. Lễ hội Nghinh Ông xã Lại Sơn được tổ chức quy mô, thu hút đông đảo người dân tham gia.

Ngày 15-11-2006, UBND tỉnh Kiên Giang có quyết định công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh đình thần Nam Hải Đại tướng quân. Từ đó đến nay, lễ hội được tổ chức quy mô cả về phần lễ và trở thành sự kiện thu hút du khách đến xã đảo Lại Sơn.

Người dân xem chương trình biểu diễn nghệ thuật tại lăng Ông Nam Hải dịp lễ hội Nghinh Ông.

Ông Trương Văn Được - quản lý di tích lịch sử - văn hóa đình thần Nam Hải Đại tướng quân kể: “Lễ hội Nghinh Ông xã Lại Sơn được tổ chức cách đây nhiều thế hệ và lưu truyền đến nay. Từ lâu tập quán, tín ngưỡng thờ cá ông để phù hộ những chuyến ra khơi trúng mùa tôm cá, che chở ghe bình an khi gặp dông bão. Những ngày diễn ra lễ hội Nghinh Ông, ngư dân dọn dẹp, trang trí nhà cửa để chuẩn bị cơm cúng nhà, cúng tàu, ghe. Không khí khắp nơi vui tươi”.

Ông Lý Minh Trí, ngụ xã Lại Sơn, huyện Kiên Hải chia sẻ: “Đối với ngư dân làm nghề biển, lễ hội Nghinh Ông là một phần tất yếu trong cuộc sống. Lễ hội không chỉ là nét văn hóa tâm linh của ngư dân, in sâu vào tiềm thức những người đi biển. Lễ hội còn là dịp để mọi người giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm đi biển, thể hiện tinh thần đoàn kết và tính cố kết cộng đồng”.

Bài và ảnh:TRƯỜNG NGUYÊN