Vợ chồng trẻ trộm xe máy liên huyện

Là người bào chữa cho bị cáo trong vụ án trộm cắp tài sản, đắn đo mãi tôi mới viết về vụ án, mong là một lời cảnh tỉnh nhằm phòng ngừa hành vi vi phạm pháp luật hình sự xâm phạm quyền sở hữu tài sản, đồng thời thêm một minh chứng về cái vòng luẩn quẩn: Ít học, nghèo, đông con…

Cùng sinh ra và lớn lên ở một vùng quê, bên con sông Cái Lớn thuộc một xã của huyện Châu Thành, gia cảnh của vợ chồng Mai, Thuân có nhiều điểm khá tương đồng. Bên nhà Mai hoàn cảnh hộ cận nghèo lại đông con, có 4 người, cả nhà mưu sinh bằng nghề làm thuê. Gắng gượng mãi Mai mới qua nổi lớp 5. Còn Thuân không biết chữ, gia đình khó khăn không kém, 4 anh em cùng cảnh mồ côi cả cha lẫn mẹ, quanh năm làm mướn sống qua ngày.

Thuân sinh năm 1988, Mai sinh năm 1997. Hai người còn trẻ nhưng đã có 3 người con, đứa lớn nhất sinh năm 2012, nhỏ nhất sinh năm 2016. Suy ra đây là trường hợp gọi là tảo hôn, Mai sinh con đầu lòng năm chưa tròn 15 tuổi, đến 19 tuổi đã làm mẹ của 3 đứa con. Đông con, nghèo, đôi vợ chồng trẻ bị cuốn vào vòng xoay cơm, áo, gạo, tiền nên thúc đẩy động cơ trộm cắp, dẫn đến con đường tù tội.

Cuối năm 2019, do bị “khủng bố” về mặt tinh thần của một số đối tượng cho vay lãi nặng, vợ chồng Mai rủ nhau đi trộm tài sản để lấy tiền trả nợ. Vào một đêm cuối tháng 5-2020, sau khi cơm nước cho các con xong, Thuân chở Mai chạy theo tuyến đường hành lang ven biển phía Nam. Đến cầu kênh Mười Quang thuộc địa bàn huyện An Minh, hai người rẽ trái vào đường bê tông thì phát hiện phía trước nhà ông A có nhiều xe máy không có người trông giữ. Mai ở ngoài cảnh giới, còn Thuân đi vào dắt một xe tay ga Honda AirBlade màu đỏ (không khóa cổ) ra ngoài.

Tòa án nhân dân huyện Châu Thành xét xử vợ chồng Mai về tội trộm cắp tài sản.

 Mai ngồi lên bẻ lái xe vừa trộm, còn Thuân chạy xe đẩy phía sau, đi được khoảng 2km thì giấu vào bụi chuối ven đường vì lo sợ bị lộ. Đến khoảng 23 giờ cùng ngày, cả hai người đi lấy xe đến địa bàn huyện Châu Thành, sáng hôm sau thay ổ khóa mới để đem đi tiêu thụ. Lần này, nơi tiêu thụ là tiệm cầm đồ và là lần cuối cùng trong chuỗi trộm xe của vợ chồng Mai, Thuân.

Tại cơ quan điều tra, vợ chồng Mai còn khai ra 6 vụ trộm 6 chiếc xe máy ở huyện An Biên từ cuối năm 2019 đến tháng 5-2020 và 1 vụ trộm xe máy ở huyện Châu Thành cũng vào thời điểm tháng 5-2020. Phương thức thực hiện, thủ đoạn tương tự, Mai cảnh giới, Thuân lấy xe, nếu có chìa khóa ở trên ổ thì Mai hoặc Thuân chạy, còn không có chìa khóa thì Mai ngồi bẻ lái, còn Thuân chạy xe đẩy đằng sau. Đem được xe về nhà, Thuân lắp bảng số giả, xịt sơn thay đổi màu xe… nhằm che giấu hành vi phạm tội. Vợ chồng Mai thường bán xe cho những tiệm mua bán xe cũ hoặc cho những người không quen biết, không rõ địa chỉ với giá rẻ để lấy tiền tiêu xài cá nhân và trả nợ.

Thuân bị bắt tạm giam để đảm bảo công tác điều tra, truy tố và xét xử, còn Mai được tại ngoại vì con còn nhỏ không có người chăm sóc. Quá trình giải quyết vụ án, do Mai là thành viên hộ cận nghèo nên được Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước cử trợ giúp viên pháp lý bào chữa miễn phí, còn Thuân do không cùng hộ khẩu nên tự mình bào chữa.

Vợ chồng Mai bị Viện Kiểm sát nhân dân các huyện An Minh, An Biên, Châu Thành truy tố về tội trộm cắp tài sản theo khoản 1, Điều 173, Bộ luật Hình sự. Sau đó, Tòa án nhân dân các huyện này lần lượt đưa ra xét xử cùng một tội danh. Tại các phiên tòa, trợ giúp viên pháp lý đã đưa nhiều tình tiết giảm nhẹ, với lập luận chặt chẽ, thuyết phục nên hầu hết các bị hại đều đồng loạt xin giảm nhẹ cho Mai, đồng thời đồng ý giảm bớt khoản tiền bồi thường khắc phục hậu quả. Tổng hợp cả 3 bản án, Thuân phải chịu mức án 4 năm tù, còn Mai được giảm án xuống còn 1 năm 6 tháng 10 ngày tù. Không những chỉ bào chữa, trợ giúp viên pháp lý còn làm thủ tục, hướng dẫn, giúp đỡ Mai tạm được hoãn chấp hành hình phạt tù để có điều kiện nuôi dưỡng, chăm sóc các con nhỏ đến khi Thuân ra tù thay Mai nuôi dưỡng các con.

Vụ án khép lại, nhưng bài học vẫn còn mãi trong câu chuyện có liên quan đến hôn nhân và gia đình, lựa chọn con đường mưu sinh không chân chính.

Bài và ảnh: Thạc sĩ BÙI ĐỨC ĐỘ

(Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Kiên Giang)